Zakończenie studiowania Sześciu Porządków!!!

Po raz 12-ty obchodzimy Sium HaShas - czyli uroczyste zakończenie studiowania Szasu. Szas to skrót od Szisza Sidrej - Sześciu Porządków Miszny, które są skrótową nazwą dla 36 traktatów Talmudu Babilońskiego i 36-ciu traktatów Talmudu Jerozolimskiego. Ten, kto używa terminu Talmud ma zwykle na myśli Talmud Babiloński, jest dłuższy, częściej studiowany, ma charakterystyczną dla siebie konstrukcję lingwistyczno -logiczną. Jest to niezwykle ważne dzieło –w śród wielu innych ról stanowi też podstawę religijnego Prawa Żydowskiego.

Sium HaSzas czyli zakończenie czytania sześciu porządków (Tamudu Babilońskiego) - przypada raz na ponad 7-dem lat. Każdego dnia cyklu studiujemy jedną kartkę wileńskiego wydania tego dzieła (obie strony a i b, czyli zarówno amud alef jak i amud bet).

W przeciwieństwie do setek tysięcy osób, które będą uczestniczyły w tym wydarzeniu z daleka, jestem Lubelskiej Jesziwie - Szkole Talmudycznej, w której ta koncepcja powstała. Mam wyjątkowe szczęście nie tylko tutaj być, ale i studiować, a nawet prowadzić wykłady.

Gmina Warszawska, która remontuje budynek udostępniła nam nieodpłatnie pomieszczenia. Jednym ze sponsorów jest też Shavey Israel. Przyjechaliśmy się tu z całej Polski, jest tu wielu moich przyjaciół z różnych stron i ich obecność jest dla mnie wyjątkowa. To wspaniałe przeżycie i dziękuję wszystkim, dzięki którym mogę tego doświadczać.

Z tej okazji postanowiłam dodać kilka wpisów o Misznie i Talmudzie porządkując nieco wiedzę.

Oto kilka prostych faktów: Talmud oparty jest na Misznie. Miszna spisana została około 220-go roku przez Rabina Jehudę HaNasi(ego) - ówczesnego przewodniczącego Sanhedrynu, najwyższej rady rabinackiej. Tekst ten podzielony jest na 6 porządków tematycznych, co było jednym z nowatorskich projektów związanych z tym dziełem. Dzięki tematycznemu układowi poznajemy najważniejsze elementy tradycji żydowskiej. Mamy jak na dłoni najważniejsze kwestie, które od tysięcy lat absorbowały decydentów Prawa Żydowskiego.  Im więcej jest misznajot – rozdziałów Miszny poświęconych danemu wątkowi –tym częściej omawiany był dany temat.

W kolumnie najpierw jest ilość masechtot traktatów tematycznych w każdym z sederów i kolejno nazwa traktatu Talmudu, jak Talmud powstał przybliżone tłumaczenie tematu i ilość rozdziałów w każdym z traktatów Miszny/Talmudu. Będę tą listę jeszcze uzupełniała. Na razie ogólna struktura i tematy – z dużej litery podają dokładne odpowiedniki w j. polskim nazw traktatów Miszny i polskie nazwy tomów Talmudu, małe skrótowy opis znaczenia tych słów – jeśli nie znam polskiego odpowiednika.  Jeśli nie znajdujecie tłumaczenia – to znaczy, że jeszcze go opracowuję.

Dziś podczas zajęć mówiłam o Porządkach Taharot i o Kodszim. Skupiłam się na dwóch Talmudach na Hulin z Kodszim i na Nidah z Taharot.

Opowiedziałam też o Misznie, jako o pieśni, tekście literackim, który pomógł zachowa żydowską tożsamość. Razem zaśpiewaliśmy Ehad mi jodea – Jeden, a kto to wie? Jeden to B-g, dwa to tablice, trzy to ojcowie, cztery to matki, pięć to Pięcioksiąg, sześć to Miszna.  Ta piosenka ma za zadanie pomóc małym dzieciom zapamiętać najważniejsze elementy Judaizmu – Jedność B-ga, Górę Synaj, naszych praojców i pramatki, Torę i… Misznę. To pokazuje też jak ważnym tekstem jest Miszna, a co za tym idzie i Talmud. Sześć to liczba niedokończonego tygodnia. Niedokończenie jest ważne dla Ustnej Tory, która wciąż mimo Gemary (ligmor znaczy kończyć – ten aramejski tekst, który miał zakończyć dyskusję nad Miszną i dać ostateczne rozwiązanie zawartych w niej sporów). Talmud jednak zamiast zamknąć dyskusję ją w rzeczywistości – ją przedłużył. Tak jak piątek wieczór kończy pracę fizyczną stwarzania świata wokół nas i rozpoczyna pracę stwarzania nas samych. Tak jest i z Torą Ustną. Świątynia, która z przestrzeni przeniosła się w sferę czasu, ze świata materialnego do meta świata ducha i umysłu – tak Ustna Tora również jest naszą przewodniczką po nieskończoności. Sześć jest mniej doskonałe od siedmiu, a jednak – to właśnie sześć – jest nieskończone – jest nieskończonością w świecie materialnym, nieskończonością historii, tak długo jak trwamy zatopieni w rzece czasu. Osiem jest nieskończonością w świecie duchowym nieskończonością pełni, tak sześć – jest nieskończonością skończoności i tego, co ograniczone. Brak czasem jest powodem do tego by iść do przodu. Tak jak pytanie bywa ważniejsze od odpowiedzi.

(Nie musimy traktować tego, co mówiłam i teraz spisałam dosłownie – to pewna metafora, to meta język by mówić o tym, co trudno jest nazwać w języku debaty historycznej. Nasz związek z Ustną Torą, choć ta jest częścią historii i ma swoje własne dzieje, jest dziełem ponadhistorycznym. Przestrzenią, na której spotykają się pokolenia przyszłe i obecne by razem współtworzyć materię naszej ponadczasowej wyobraźni.)

B => Talmud Bablioński (36 traktatów)    

J =>Talmud Jerozolimski (39 traktatów)  

I		SEDER ZERAIM - Porządek Nasiona
1	Berachot	BJ  Błogosławieństwa	9
2	Peach	J skraj pola	8
3	Demai	J	7
4	Kilaim	J mieszaniny	9
5	Szewiit	J siódmy rok	10
6	Terumot	J ofiary	11
7	Ma'asrot	J dziesięcina	5
8	Ma'aser Szejni	J dróga dziesięcina	5
9	Halla	J ofiara z ciasta	4
10	Orlah	J pierwsze owoce drzew	3
11	Bikkurim	J pierwsze płody rolne	4
II		SEDER MOED - Porządek Święta
12	Szabbat	BJ Szabat	24
13	Eruwin	BJ	10
14	Psachim	BJ Pesach	10
15	Szekalim	J  srebrniki	8
16	Joma	BJ Jom Kippur	8
17	Sukka	BJ Sukkot	5
18	Bejca	BJ święta biblijne	5
19	Rosz Haszana	BJ Nowy Rok	4
20	Ta'anint	BJ Posty	4
21	Megilla	BJ Zwój	4
22	Moed Katan	BJ Małe Święto	3
23	Hagigah	BJ ofiara świąteczna	3
III		SEDER NASHIM  - Porządek kobiety
24	Jewamot	BJ Związki Lawirackie	16
25	Ketubot	BJ kontrakty (ślubne)	13
26	Nedarim	BJ przysięgi	11
27	Nazir	BJ Nazirut	9
28	Sota	BJ zdrada	9
29	Gittin	BJ listy rozwodowe	9
30	Kidduszin	BJ zaślubiny	4
IV		SEDER NEZIKIN - Porządek Straty
31	Bawa Kamma	BJ Pierwsza Brama	10
32	Bawa Mecyja	BJ Środkowa Brama	10
33	Bawa Batra	BJ Ostatnia Brama	10
34	Sanhedryn	BJ system prawny	11
35	Makkot	BJ Chłosta	3
36	Szewuot	Bj Przysięgi	8
37	Edutojot	Zeznania	8
38	Awodah Zarah	BJ bałbochwalstwo	5
39	Awot	mądrości praojców	5 (6)
40	Horajot	BJ	3
V		SEDER KODASHIM - Porządek Świętości
41	Zewahim	B	14
42	Menahot	B	13
43	Hullin	B	12
44	Bechorot	B pierworodni	9
45	Arachin	B	9
46	Teruma	B	7
47	Keritot	B	6
48	Me'ila	B	6
49	Tamid	wieczna ofiara	6(7)
50	Middot		5
51	Kinnim		3
VI		SEDER TOHOROT Porządek - Czystości Rytualne
52	Kelaim		30
53	Oholot		18
54	Negaim		14
55	Parah		12
56	Tohorot		10
57	Mikwaot		10
58	Nidda	BJ	10
59	Makszirin		6
60	Zawim		5
61	Tewul Jom		4
62	Jadaim		4
63	Ukcin		3

---